Yeni Antalya Arkeoloji Müzesi Projesi: Modernleşme ve Koruma

Yeni Antalya Arkeoloji Müzesi Projesi

Deprem riski taşıyan mevcut binanın yerine aynı alanda, yaklaşık 2,5 milyar lira maliyetle inşa edilecek olan yeni Antalya Arkeoloji Müzesi, 2026 yılı sonunda tamamlanması hedefleniyor. Müze, mevcut konumunda korunarak modern bir yapıya dönüştürülecek. Tasarımında Perge Antik Kenti’nden ilham alınan müze, kapalı, açık ve yarı açık alanlarıyla ziyaretçilere keşif odaklı bir deneyim sunmayı amaçlıyor.

Müze Yenileme Projesinin Detayları

Mevcut Antalya Arkeoloji Müzesi’nin yenilenerek, aynı konumda daha modern bir yapıya dönüştürülmesi planlanıyor. Proje tanıtımı, Antalya Arkeoloji Müzesi Konferans Salonu’nda Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Birol İnceciköz ve Mimar Abdurrahman Çekim tarafından gerçekleştirildi. Genel Müdür İnceciköz, mevcut müze binasının 2020 yılında yapılan deprem performans analizlerinde riskli çıktığını ve bu nedenle yeni bir müzeye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Bakan Mehmet Nuri Ersoy’un talimatları doğrultusunda, projenin finansmanı tamamen döner sermaye gelirlerinden sağlanacak. İnceciköz, projenin tasarımını üstlenen Mimar Abdurrahman Çekim tarafından bilabedel hazırlandığını belirtti.

Müze Alanı ve Eserlerin Korunması

Yeni müzede toplamda yaklaşık 20 bin metrekarelik kapalı alan olacağı bilgisini veren İnceciköz, mevcut müzeye ait eserlerin Karayolları Genel Müdürlüğü’nün bahçesinde oluşturulacak geçici bir depolama alanına taşınacağını ve böylece taşıma maliyetinin minimize edileceğini vurguladı. Projenin inşaat maliyetinin yaklaşık 2-2,5 milyar lirayı bulacağı öngörülüyor ve bu maliyetin tamamen Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın döner sermaye gelirlerinden karşılanacağı belirtildi.

2026 yılı sonunda tamamlanması hedeflenen projede, Antalya Arkeoloji Müzesi’nin mevcut yeşil alanları ve ağaç dokusu korunacak. Müze çalışanları ve eserlerin inşaat süresince düzenli bir şekilde korunması amacıyla Hatay Arkeoloji Müzesi’nde uygulanan bir model esas alınarak geçici hangarlar kurulacak.

İnşaat Sürecinde Ziyaretçi Deneyimi

Müzenin yenileme sürecinde ziyaretçilere tamamen kapatılmayacağını belirten Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü İnceciköz, Hatay Arkeoloji Müzesi’nde geliştirilen modelin burada da uygulanacağını açıkladı. İnceciköz, şu ifadeleri kullandı: "6 Şubat depremlerinden sonra Hatay Arkeoloji Müzesi’nde bir yıkıntı olmuştu. Orada bir model geliştirdik. Demontable, geçici hangar, hafif malzemeli yapmış olduğumuz kapalı alanlarla şu anda Hatay Arkeoloji Müzesi’nin hem çalışanlarını hem de eserlerini bir düzen içinde orada yeniden icra ettik. Tıpkı orada yaptığımız gibi burada da benzer bir modeli inşaat bitene kadar Karayolları Genel Müdürlüğü’müzün geçici olarak verdiği alanda yapacağız."

Bu süreç içerisinde müze gezilebilir depo-müze kapsamında açık kalacak, ancak sunulan projeye uygun ve tatta olmayacak. Amacımız müzeyi iki yıl boyunca kapatmak değil." Ayrıca, müzede çalışan ekiplerin ve laboratuvar birimlerinin de bu süreçten etkilenmeyeceğini belirten İnceciköz, özellikle Antalya Konservasyon ve Restorasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü’nün, yurt dışından getirilen ve restorasyona ihtiyaç duyan eserler üzerindeki çalışmalarına devam edeceğini ifade etti. Müzenin konumunun stratejik öneme sahip olduğunu belirten İnceciköz, yenileme çalışmalarının hızla tamamlanarak müzenin tekrar tam kapasiteyle ziyarete açılmasını hedeflediklerini söyledi.

Tasarımın İlham Kaynağı: Perge Antik Kenti

Müzenin yeni tasarımını üstlenen Mimar Abdurrahman Çekim, projede temel ilham kaynağının Perge Antik Kenti olduğunu belirtti. Mevcut alanın incelemesi sonucunda çok kıymetli bir ağaç dokusunun varlığını vurgulayan Çekim, tasarımın bu doğal yapıyı koruyacak şekilde hazırlandığını ifade etti. Yeni müzede, farklı dönemlere ait koleksiyonların belirli ağırlık merkezlerine göre konumlandırılacağını ve ziyaretçilere adeta bir zaman yolculuğu hissi yaşatılacağını söyledi.

Müze içindeki rotaların, ziyaretçilerin dinlenerek ve çevreyi gözlemleyerek ilerleyebileceği bir keşif süreci sunduğunu aktaran Çekim, tasarım içerisinde mekansal olarak bilgi panolarının ve interaktif alanların da bulunacağını dile getirdi. Ayrıca, Perge Antik Kenti’ndeki su yapılarından esinlenerek yeni müzenin belirli bölümlerinde su öğelerinin de yer alacağını ifade eden Çekim, müzenin ziyaretçilerin her bölümünü tek bir seferde değil, farklı zaman dilimlerinde keşfetmesine imkan tanıyacak bir yapıya sahip olacağını vurguladı.

Uluslararası Düzeyde Bir Proje

Genel Müdür Birol İnceciköz, yeni Antalya Arkeoloji Müzesi’nin uluslararası mimarlık ödüllerine aday olacak bir proje olarak tasarlandığını belirtti. Tüm detayların titizlikle planlandığı projede, yeni nesil müzecilik anlayışının benimsendiği ve dünyada örnek gösterilecek bir müzeye sahip olunacağı da sözlerine ekledi. Mimar Çekim, tasarımın ziyaretçileri sadece eserleri izleyen değil, mekânı keşfeden ve deneyimleyen bir konsepte yönlendirdiğini vurguladı. Geçmişin izlerini taşıyan bir mimari anlayışla, yeni nesil müzecilik deneyiminin buluşturulduğu projede, Perge Antik Kenti’ne yapılan göndermeler dikkat çekecek.