14 Mart- Dünya Uyku Günü

14 Mart Dünya Uyku Günü

Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, 14 Mart Dünya Uyku Günü vesilesiyle, uyku sağlığının önemine dikkat çekti. Uykunun düzensizliği veya yetersizliği, kısa vadede dikkat problemlerine ve zihinsel performansın düşmesine; uzun vadede ise depresyon, anksiyete, kalp-damar hastalıkları ve bilişsel bozukluklar gibi ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir.

Alp, stresin uykuya dalmayı zorlaştırdığını ve gece boyunca sık sık uyanmaya neden olduğunu belirterek, “Uyku kalitesini artırmak için gerektiğinde medikal tedavi (ilaç tedavisi) veya kronobiyolojik tedaviler (ışık terapisi gibi) uygulanabilir.” şeklinde konuştu.

Uyku Sağlığı: Zihinsel ve Fiziksel Sağlığın Yapı Taşı

Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, uyku sağlığının mental ve fiziksel iyilik hali için kritik bir öneme sahip olduğunu vurguladı. “Yeterli ve kaliteli bir uyku, beynimizin gün içinde öğrendiği bilgileri pekiştirmesi, hafızayı güçlendirmesi ve dikkat süreçlerini düzenlemesi açısından hayati bir rol oynamaktadır. Uykusuzluk veya düzensiz uyku, kısa vadede dikkat problemleri ve zihinsel performans kaybı yaratırken, uzun vadede ise depresyon, anksiyete, kalp-damar hastalıkları ve bilişsel bozukluklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle uyku sağlığını günlük yaşamımızda öncelikli hale getirmek, genel sağlığımız açısından son derece önemlidir.” dedi.

Kaliteli Bir Uyku İçin Öneriler

Kaliteli bir uyku için düzenli bir uyku rutini oluşturmanın önemine dikkat çeken Zeynep Betül Alp, şunları ekledi:

• Beynimiz düzenli uyku saatlerini sever; bu nedenle her gün benzer saatlerde yatıp kalkmak önemlidir.

• Yatmadan önceki bir saatte elektronik cihazlardan uzak durmak, uyku kalitesini artırır.

• Odanın serin, sessiz ve karanlık olması da uyku kalitesini olumlu yönde etkiler.

• Gün içinde fiziksel aktivite yapmak ve akşam saatlerinde kafein tüketimini sınırlamak kaliteli bir uyku için faydalıdır.

• Stresi azaltmak amacıyla yatmadan önce hafif egzersizler veya nefes egzersizleri yapmak uykuya geçişi kolaylaştırır.

Uyku Bozuklukları ile Başa Çıkma Yöntemleri

Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, uyku bozukluklarıyla başa çıkmanın ilk adımının, uyku probleminin nedenini anlamak olduğunu belirtti. “Günlük yaşam alışkanlıklarını gözden geçirmek ve gerektiğinde değiştirmek etkili olabilir. Örneğin, uyku ortamının düzenlenmesi, uyku saatlerinin sabit tutulması ve stresle başa çıkmak için gevşeme tekniklerinin kullanılması faydalıdır. Ancak bu yöntemlerle sorun çözülemezse, uykusuzluk kronik hale geldiyse veya günlük işlevselliği etkiliyorsa profesyonel bir destek almak önemlidir. Uyku bozukluklarının çoğu, doğru tanı ve uygun tedavi yöntemleriyle başarıyla yönetilebilir.” dedi.

Günlük Stres ve Kaygının Uyku Kalitesine Etkisi

Gün içinde yaşanan stres ve kaygının, beynimizin gece uykusuna geçiş için gerekli olan gevşeme sürecini olumsuz yönde etkileyebileceğini belirten Alp, “Stres, kortizol gibi uyarıcı hormonların seviyesini yükselterek uykuya dalmayı zorlaştırır ve gece boyunca sık sık uyanmamıza yol açabilir. Ayrıca kaygılı düşünceler, beynimizin rahatlayıp derin uykuya geçişini engelleyerek uyku kalitesini belirgin biçimde azaltmaktadır. Bu nedenle uyku kalitesini korumak için stres yönetimi ve kaygıyı azaltıcı yöntemleri öğrenmek ve uygulamak son derece önemlidir.” ifadelerini kullandı.

Uyku Sağlığı İki Haftadan Uzun Süre Bozulduysa Destek Alın!

Uyku problemleri hayat kalitesini belirgin şekilde düşürmeye başladıysa, örneğin uykuya dalmakta güçlük çekiliyorsa, sık sık uyanıp yeniden uykuya dalınamıyorsa ya da sabahları sürekli yorgun uyanılıyorsa profesyonel destek almakta fayda olduğunu vurgulayan Alp, “Eğer bu durumlar iki haftadan daha uzun sürüyorsa ve günlük aktivitelerinizi veya sosyal hayatınızı olumsuz yönde etkiliyorsa, bir uzmana başvurmalısınız. Erken dönemde alınan profesyonel destek, sorunların kronikleşmesini önler ve etkili bir tedavi süreci sağlar.” dedi.

Uyku Bozukluklarında Işık Terapisi

Uyku bozukluklarının tedavisinde, öncelikle uyku hijyeni eğitimi verilerek yaşam tarzı ve alışkanlıklarının düzenlenmesi sağlandığını belirten Zeynep Betül Alp, “Psikoterapi yöntemlerinden özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), uyku bozukluklarında oldukça etkili bir yöntemdir. BDT, kişinin uykuyla ilgili olumsuz düşüncelerini değiştirmeyi ve uyku düzenini sağlamayı hedefler. Ayrıca gerektiğinde uyku kalitesini iyileştirmek için medikal tedavi (ilaç tedavisi) veya kronobiyolojik tedaviler (ışık terapisi gibi) uygulanabilir. Bu tedavilerden hangisinin uygun olduğuna nörolog, psikiyatrist ya da uyku tıbbı uzmanları, kişiye özel değerlendirme sonucunda karar verir.” şeklinde sözlerini tamamladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı